باب
نجاسة الدم
وكيفية غسله
33- KANIN NECİS OLDUĞU
VE ONUN NASIL YIKANACAĞI BABI
110 - (291) وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا وكيع.
حدثنا هشام بن
عروة. ح
وحدثني محمد
بن حاتم
(واللفظ له)
حدثني يحيى بن
سعيد عن هشام
بن عروة؛ قال:
حدثتني فاطمة عن
أسماء؛ قالت: جاءت
امرأة إلى
النبي صلى
الله عليه
وسلم. فقالت:
إحدانا يصيب
ثوبها من دم
الحيضة. كيف
تصنع به؟ قال
"تحته. ثم
تقرصه بالماء.
ثم تنضحه. ثم تصلي
فيه".
[:-673-:] Bize Ebu Kureyb b. Ebu Şeybe de tahdis etti, bize Vek!'
tahdis etti, bize Hişam b. Urve tahdis etti. (H) Bana Muhammed b. Hatim -ki
lafız onundur- de tahdis etti, bize Yahya b. Said, Hişam b. Urve'den şöyle
dediğini tahdis etti: Bana Fatıma, Esma'dan şöyle
dediğini tahdis etti:
Bir kadın Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelip: Bizden herhangi bir kadının eIbisesine
ay hali kanı buIaşırsa onu nasıl yapsın (temizlesin), dedi. Allah ResuIü:
"Onu oualar, sonra onu su ile ovalayarak yıkar, sonra üzerine su dökerek
yıkar, sonra da onunla namaz kılar" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
227 -buna yakın-, 307 -buna yakın-; Ebu Davud, 361, 362; Tirmizi, 138; Nesai,
292,392; İbn Mace, 629 -buna yakın-; Tuhfetu'l-Eşraf, 15743
(291) وحدثنا
أبو كريب.
حدثنا ابن
نمير. ح
وحدثني أبو
الطاهر.
أخبرني ابن
وهب. أخبرني
يحيى بن عبدالله
بن سالم ومالك
بن أنس وعمرو
بن الحارث. كلهم
عن هشام بن
عروة، بهذا
الإسناد. مثل
حديث يحيى بن
سعيد.
[:-674-:] Bize Ebu Kureyb de rivayet etti (Dedi ki) : Bize İbni Nümeyr
rivayet etti. H. Bana Ebu't-Tahir'de rivayet etti. (Dediki): Bana İbni Vehb
haber verdi. (Dediki): Bana Yahya b. Abdillah b. Salim ile Malik b. Enes ve Amr
b. Haris hep birden Hişam b. Urve'den bu isnadla Yahya b. Said hadisinin
mislini haber verdiler.
DAVUDOĞLU AÇIKLAMA: «Tehuttü» ovalar
demektir «tekrusu» dahî ovalamak manasına gelirsede bazılarına göre aralarında
fark vardır. «Tehuttu» elle ovmak «tekrusu» ise parmakların uçları ile
oğuşturmaktır. Binaenaleyh «tekrusu» kelimesinde ötekinden daha ince bir dikkat
manası vardır. «Tendahu» Hattabiye göre yıkar demektir. Kurtubî ise «Bundan
murad: «üzerine su serpmektir.» demiştir. Hadis-i Şerifte evvela kan bulaşan
elbisenin elle ovulacağı sonra su dökerek parmakların uçları ile ovalanarak
yıkanacağı bildirildiğine göre ondan sonra zikredilen «tendahu» kelimesinin
manası her halde su dökmek olacaktır. Onun için de bu kelimeye Kurtubî'nin
verdiği mana daha makbul görülmüştür. Çünkü Hattabî'nin kavline göre
yıkama.emri lüzumsuz olarak iki defa tekrar edilmiş olsun.
Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)e gelen kadının Hz. Esma binti Ebi Bekr olduğu
İmam-ı Şafiî 'nin Süfyan b. Uyeyne tarikiyle Hişamdan rivayet ettiği hadiste
tasrih edilmiştir Nevevî bunu kabul etmemiş ve o rivayeti zayıf bulmuşsada
kabul etmemek için sebep yoktur. Çünkü ravi kendi ismini mübhem bırakabilir.
Bunun emsali bazı hadislerde görülmüştür. Binaenaleyh Hz. Esma: «Bir kadın
geldi» demekle kendini kastetmiş olabilir.
Bu
hadisin rivayetleri muhteliftir. Bazılarında burada olduğu gibi kan bulaşan
elbiseyi elle ve tırnak ucuyle ovuşturarak suyla yıkamak zikredilmiş diğer
bazılarında suya sidr yani nebk ağacının yaprağını katarak yıkamak emredilmiş;
hatta bir rivayette: «Sana su yeter, kanın eseri zarar etmez.» buyurulmuştur.
NEVEVİ ŞERHİ: Bu babta "Esma (radıyallahu an ha) , nın ... dedi,
sonra o elbisesinde namaz kılar" hadisi yer almaktadır. "Hayda"
hayız (ay hali) demektir.
(673)
"Onu ovalar yani onu kazır ve onu oradan giderir. Onu su ile yıkar. "
Yani parmak uçları ile temizlenmesi için su ile toplayıp, bir araya getirerek
su ile yıkar. (3/199)
Hadisten
Çıkan Hükümler
1-
Necasetin su ile yıkanması kap eder.
2-
Necaseti sirke ya da benzeri başka bir sıvı ile yıkamak yeterli değildir çünkü
böyle yapan kişi emrolunanı terk etmiş olur.
3-
Kan necistir. Bu hususta Müslümanlar icma halindedir.
4-
Necasetin izale edilmesi için belli bir sayı şartı yoktur. Aksine temizlenmesi
yeterlidir.
5-
Bunun dışında daha başka hükümler de vardır.
Şunu
bilmek gerekir ki, necasetin giderilmesinde vacip olan ayıklanıp
temizlenmesidir. Şayet necaset ise -sidik ve benzeri gözle görülmeyen necaset
türünden olan- hükmı bir necaset ise onun bir defa yıkanması kap eder, fazlası
vacip değildir ama ikinci ve üçüncü defa yıkanması da müstehaptır. Çünkü Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır: "Biriniz uykusundan
uyanacak olursa elini üç defa yıkamadan kaba daldırmasın." Açıklaması daha
önceden geçmiş idi. Şayet necaset kan ve buna benzer aynı(maddi) bir necaset
ise aynının giderilmesi zorunludur. Aynının giderilmesinden sonra ikinci ve
üçüncü defa yıkanması ise müstehaptır.
Elbiseyi
yıkadıktan sonra sıkmak şart mıdır? Bu hususta iki görüş vardır:
Daha
sahih olan görüşe göre şart olmadığıdır. Aynı necaseti yıkadıktan sonra renginin
kalmasının ona bir zararı olmaz. Hatta temizlik hasıl olur. Şayet necasetin
tadı kalmış ise elbise de necis demektir, tadının mutlaka izale edilmesi
gerekir. Eğer kokusu kalmışsa Şafil'nin bu hususta iki görüşü vardır. Daha
sahih olan görüşü temiz olacağıdır, ikinci görüşü ise temiz olmaz. Allah en iyi
bilendir.